Handhavingsknelpunten

De partners van RIEC mogen alleen vertrouwelijke gegevens uitwisselen als zij concrete signalen van ondermijnende criminaliteit hebben. Soms hebben we wel duidelijke aanwijzingen voor deze misdaad, maar leiden die nog niet tot concrete signalen. In zo'n geval kan de Stuurgroep Aanpak Ondermijning, waarin de burgemeesters van onze eenheid in Noord-Holland zitten, een handhavingsknelpunt vaststellen. Dat kan betrekking hebben op personen, een geografisch gebied of een branche.

Zonder een concreet signaal van georganiseerde ondermijnende criminaliteit mogen RIEC Noord-Holland en onze partners dankzij zo’n handhavingsknelpunt toch gegevens uitwisselen. Die informatie moet bijvoorbeeld helpen om vast te stellen of er sprake is van ondermijning en wat we daartegen kunnen doen. De handhavingsknelpunten zijn belangrijk voor de bestrijding van de georganiseerde misdaad in de regio Noord-Holland.

Handhavingsknelpunten 2021

Outlaw Motorcycle Gangs (OMG)

Probleemschets/aanleiding

De rechter heeft in 2021 in civiele procedures enkele Outlaw Motorcycle Gangs (OMG) verboden. De rechter oordeelde namelijk dat de activiteiten van deze clubs ontwrichtend waren voor de samenleving en een gevaar opleverden voor de openbare orde en veiligheid. De uitspraken van de rechter bevestigen de samenhang tussen deze motorclubs en verschillende vormen van ondermijnende criminaliteit. 

Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten

Samenwerkende overheden hebben in 2022 onder de vlag van RIEC Noord-Holland binnen zes verschillende casusoverleggen de multidisciplinaire aanpak van Outlaw Motorcycle Gangs afgestemd.

We richtten ons daarbij op specifieke personen en locaties en besteedden bijvoorbeeld aandacht aan het afpakken van illegaal verkregen vermogen, het tegengaan van illegale clublocaties en handhaving in de publieke ruimte. Ook bespraken we in de casusoverleggen nieuwe ontwikkelingen op het gebied van wet- en regelgeving, jurisprudentie, (landelijk afgestemde) werkwijzen en protocollen, en de betekenis daarvan voor de lokale aanpak.

Informatie over en ervaringen met de OMG-aanpak worden niet alleen gedeeld binnen de casusoverleggen. Die informatie en ervaringen vinden ook hun weg via de landelijke en regionale netwerken van ambtenaren openbare orde en veiligheid, van ambtenaren van andere overheidsdiensten en van de RIEC-adviseurs.

Woon- en winkelgebied Schoterweg

Probleemschets/aanleiding

Criminelen maakten de omgeving rondom de Schoterweg in Haarlem onveilig. Daardoor was het er minder prettig wonen en leven. Dit tastte ook het eerlijke en integere ondernemersklimaat aan. Op basis van het handhavingsknelpunt Schoterweg verbeterden RIEC-partners hun gezamenlijke beeld van dit gebied en bestreden zij hier criminelen.

Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten

Afgelopen jaar is een aantal risicobranches in het gebied onder de loep genomen. Verschillende publieke gelegenheden zoals kapsalons en nagelstudio’s kregen bezoek van meerdere RIEC-partners tegelijk die de naleving van wetten en regels controleerden. Ze constateerden enkele kleine overtredingen. Ze hebben tijdens deze controles geen signalen van ondermijnende criminaliteit gezien. Buurtbewoners en ondernemers zagen dat diverse overheidsinstanties samen optraden tegen mogelijke ondermijnende criminaliteit. Dit moet helpen om hun gevoel van veiligheid te verbeteren.
Ook werkten de RIEC-partners in het gebied aan de multidisciplinaire aanpak van zorgfraude. Hierbij kwamen signalen van deze vorm van ondermijnende criminaliteit aan het licht. Op basis van die signalen hebben we een RIEC-casus gestart. Deze casus loopt nog door in 2023.  

De gemeente heeft in 2022 in de wijk meer aandacht besteed aan het voorkomen en tegengaan van ongewenste verhuurpraktijken en aan het beschermen van woningzoekenden, huurders en arbeidsmigranten. Hierbij was onder andere aandacht voor illegale verhuurpraktijken, overbewoning en mogelijk illegale splitsingen van woningen. In één straat bleken dertien van de zeventien gecontroleerde panden illegaal te zijn gesplitst. Hier woonden veelal arbeidsmigranten, soms in slechte omstandigheden. De gemeente trad hiertegen op.

De doelstellingen van dit handhavingsknelpunt zijn gedeeltelijk behaald. Het aantal signalen van ondermijnende criminaliteit is inmiddels dusdanig afgenomen dat de partners geen mogelijkheden meer zien voor een gezamenlijke aanpak onder het RIEC-convenant. Deze aanpak wordt in 2023 dan ook beëindigd. De gemeente Haarlem blaast het gebied de komende jaren verder nieuw leven in.

Bedrijventerrein de Liede

Probleemschets/aanleiding

De Liede is een bedrijventerrein in de gemeente Haarlemmermeer waar vooral ondernemingen zitten die auto’s demonteren of verhandelen. De branche, de ligging (omgeving), de staat en het imago van het terrein maakten het aantrekkelijk voor criminelen. Dat maakten we onder andere op uit signalen van (georganiseerde) voertuigcriminaliteit, mensenhandel en verschillende soorten fraude. Maar er woonden ook mensen illegaal en we ontdekten (brand)onveilige situaties en milieu- en bouwovertredingen.

Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten

De afgelopen jaren hebben de samenwerkende RIEC-partners regelmatig en op verschillende manieren gecontroleerd of iedereen zich op het terrein aan de regels hield. Door elk bedrijf te controleren laten we de betrouwbare ondernemers zien dat wij naast hen staan in de aanpak. Tegelijkertijd geef je een krachtig signaal aan de malafide ondernemers dat wij hen zien en aanpakken.

Ondernemers op het terrein houden zich inmiddels beter aan de regels. Waar overheidsinstanties voorheen veel overtredingen constateerden tijdens gezamenlijke controles, zagen ze gedurende het project steeds minder dat er regels werden gebroken. Toch blijven sommige malafide ondernemers doorgaan met hun activiteiten op het terrein.

Hier is ook een belangrijke rol weggelegd voor de grondeigenaar. Het bedrijf en de gemeente gaan aan de slag met een plan om het terrein duurzaam te verbeteren, onder andere op het gebied van veiligheid. De verwachting is dat dit plan begin 2023 is vastgesteld. De lessen van het handhavingsknelpunt, dat eind 2022 is beëindigd, worden hierin meegenomen.

Glazenwassers

Probleemschets/aanleiding

Criminelen slaan volgens verschillende onderzoeken al enige tijd hun slag binnen de glazenwassersbranche in Zaanstad. Diverse Zaanse glazenwassers lijken verantwoordelijk voor problemen en incidenten in heel Nederland. Denk daarbij aan fraude, geweld en intimidatie, arbeidsuitbuiting, schijnzelfstandigheid, witwassen, diefstal en doorverkoop van voertuigen en milieubelasting. Met het handhavingsknelpunt Glazenwassers Zaanstad verzamelen we als overheidsinstanties gezamenlijk informatie om deze misdaad aan te pakken.

Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten

Een vergunningstelsel helpt doorgaans om criminele ondernemingen te bestrijden. Daarom zijn we sinds 2020 bezig met de invoering van zo’n stelsel voor glazenwassers in de gemeente Zaanstad. Eerder deden we al onderzoek naar de juridische mogelijkheden en voorwaarden voor het vergunningstelsel en bereidden we de invoering ervan voor. Inmiddels is de gemeente Zaanstad begonnen met de invoering.

In samenwerking met het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid hebben de samenwerkende partners een zogenoemd barrièremodel gemaakt. Dit brengt het criminele bedrijfsproces van malafide glazenwassers op een overzichtelijke manier in kaart en toont onder meer ook welke andere partijen hierbij betrokken zijn. Op die manier kunnen we als partners ontdekken welke barrières we kunnen opwerpen om deze misdaad te stoppen.

In opdracht van de gemeente Zaanstad heeft een extern onderzoeksbureau de kwetsbaarheid van en kans op ondermijning in enkele wijken onder de loep genomen. Mede op basis van dit onderzoek hebben overheidsinstanties eind 2022 de eerste gezamenlijke controles gedaan bij mogelijk malafide bedrijven in de glazenwassersbranche.

Maritieme smokkel in jacht- en zeehavens en visserijbranche

Probleemschets/aanleiding

Dit handhavingsknelpunt is vastgesteld om beter zicht te krijgen op de maritieme smokkel in jacht- en zeehavens en in de visserijbranche in de eenheid Noord-Holland. In 2022 is het handhavingsknelpunt uitsluitend benut door het Haventeam IJmuiden.

De havens van IJmuiden bevinden zich in het Noordzeekanaalgebied (NZKG), dat een internationaal knooppunt van handel en logistiek is. Zo komen er veel goederen in grote hoeveelheden binnen. Criminelen vinden het NZKG ook interessant, onder meer vanwege de locatie en goede verbindingen met andere regio’s. Ze gebruiken het gebied dan ook voor hun handel.

Dat is ook de reden dat overheidsinstanties sinds 2013 samenwerken aan de (sociale) veiligheid in het havengebied van IJmuiden. Vanaf 2016 doen zij dat onder de vlag van het Haventeam. Naast de gemeente Velsen, waartoe IJmuiden behoort, zijn ook het Openbaar Ministerie, de Belastingdienst, de Omgevingsdienst IJmond, de Koninklijke Marechaussee en de Douane aangesloten bij dit team.
Het Haventeam richt zich op signalen van diverse vormen van (ondermijnende) criminaliteit. Denk bijvoorbeeld aan drugssmokkel, mensensmokkel, illegale handel in vis en witwassen. Het havengebied kent veel oude gebouwen en leegstand. Regelmatig komt er illegale bewoning aan het licht.

Casuïstiek

Het Haventeam komt eens per zes weken bij elkaar om signalen te bespreken en gezamenlijke acties te organiseren. Zo vinden er maandelijks acties plaats, gericht op een specifieke branche of locatie in het havengebied. Daarbij voeren de partners bijvoorbeeld controles uit bij bedrijven, gaan zij met ondernemers in gesprek en geven zij voorlichting over ondermijnende criminaliteit (hoe herken je het, welke vormen zijn er, hoe kun je je ertegen weren?).

Het Haventeam heeft in 2022 twaalf controles uitgevoerd. Tijdens de controles is onder andere een partij alcohol in beslag genomen, de mogelijke oprichting van een hennepkwekerij gesignaleerd. Daarnaast zijn drugs en contact geld in beslag genomen, omdat de aanwezige mensen niet konden verklaren hoe ze daar legaal aangekomen waren. Vanuit het havengebied en de jachthaven kwamen verschillende geluiden dat de zichtbaarheid van de partners in het gebied erg gewaardeerd wordt en preventief werkt.

Ontwikkelingen, activiteiten en resultaten

In mei gaf het RIEC Noord-Holland een bewustwordingstraining aan de leden van het Haventeam. De training bestond uit twee delen. In de ochtend werd aandacht besteed aan het herkennen van signalen van ondermijnende criminaliteit. In de middag gingen de leden in koppels het gebied in, om het geleerde in de praktijk te brengen. De duo’s waren samengesteld uit leden van twee verschillende partnerorganisaties. Deze actie leverde meteen concrete signalen op, die daarna door het Haventeam zijn opgepakt.
Sinds september is het de vaste werkwijze om een teambijeenkomst voor het bespreken van lopende zaken te combineren met een bezoek dat de gemengde koppels aan het gebied afleggen.

Het NZKG, waar dit team actief is, is door het ministerie van Justitie en Veiligheid geselecteerd voor de aanpak van logistieke knooppunten (‘mainports’) in relatie tot drugscriminaliteit. In het NZKG is nog relatief weinig zicht op ondermijnende effecten van (inter)nationale drugscriminaliteit. Daarom is de eerste ambitie van het in opstart zijnde project NZKG, waarvoor het ministerie ook geld beschikbaar heeft gesteld, om meer zicht te krijgen op risicogebieden en -locaties en processen en branches die kwetsbaar zijn voor drugscriminaliteit. Met betere informatie zetten de partners vervolgens een versterkte gezamenlijke aanpak op voor 2023 en verder, ook om een waterbedeffect vanuit de Rotterdamse en Antwerpse havens te voorkomen. Het ligt in de lijn der verwachting dat het Haventeam van IJmuiden  te zijner tijd een onderdeel wordt van de bredere aanpak NZKG.

Sleutelfiguren en sleutellocaties middensegment drugshandel Zaanstad

Probleemschets/aanleiding

De strafbare en overlastgevende handel in drugs en de verdiensten en status die dat met zich meebrengt, heeft een ontwrichtend effect op de Zaanse samenleving. De gezamenlijke aanpak van de georganiseerde drugshandel in Zaanstad heeft de afgelopen jaren een beter beeld gegeven van sleutelfiguren in het zogenoemde middensegment van de handel in deze gemeente.
Diverse overheidsinstanties moeten een gezamenlijk beeld van deze doelgroep hebben om een gecombineerde repressieve en preventieve aanpak mogelijk te maken. Dit zicht is nodig op de sleutelfiguren, de netwerken waarin zij zich bewegen en de (malafide) bedrijfsstructuren waarvan zij gebruikmaken. Daarnaast is het van belang meer zicht te krijgen op de plaatsen waarvan bekend is, dat ze gebruikt worden als ontmoetingsplaats door (personen uit) criminele netwerken, ten behoeve van (het voorbereiden van) criminele activiteiten.
Met het handhavingsknelpunt kunnen de samenwerkende partners op genoemde onderdelen vroegtijdig informatie uitwisselen en analyseren. Op basis van deze analyses kunnen ze sleutelfiguren aanpakken, door bijvoorbeeld hun crimineel vermogen en hun status af te pakken. Dit levert weer informatie op die we kunnen gebruiken voor nieuwe controles. Zo ontstaat een cyclisch werkproces, dat we ook in 2022 hebben gebruikt. Op die manier willen we criminele netwerken ontwrichten en de drugshandel in Zaanstad verstoren.

Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten

Om de doelen bij dit handhavingsknelpunt te behalen, is een projectteam samengesteld van de diverse betrokken RIEC-partners. Dit team komt wekelijks bijeen. Hierdoor kunnen de partners steeds snel de meest recente informatie uitwisselen en  te ondernemen acties onderling afstemmen.
In 2022 hebben de partners zo’n twintig gezamenlijke controles uitgevoerd. Daarbij zijn personen aangehouden en goederen in beslag genomen. Illegale goederen, zoals tabak en cocaïne, zijn vernietigd en geld en een auto zijn afgenomen. Onrechtmatige uitkeringen en steun van de Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers (Tozo) zijn beëindigd of teruggevorderd. 

Dat leverde een besparing op van circa 125.000 euro. Een stroomleverancier heeft bijna 50.000 euro nagevorderd voor illegale stroom bij een hennepkwekerij. De Belastingdienst heeft bij verschillende (rechts)personen nader onderzoek ingesteld en aangiften opnieuw gecontroleerd. Er zijn verschillende sleutellocaties gecontroleerd. Daarbij hebben de partners hennepkwekerijen gevonden en exploitatievergunningen ingetrokken. Ook is gekeken of de mensen die er woonden ook zo stonden ingeschreven in de Basisregistratie Personen. Dat bleek soms niet zo te zijn, wat illegaal is. De partners hebben ook mensen aangetroffen die illegaal in Nederland verbleven.

Personen betrokken bij productie en preparatie van drugs

Probleemschets/aanleiding

Afgelopen jaren hebben we zicht gekregen op de aard en omvang van de productie van synthetische drugs in onze eenheid. Ook hebben we ontdekt hoe we effectiever kunnen samenwerken in de aanpak ervan.
De synthetische drugsmarkt is sterk verweven met andere drugsmarkten die in onze eenheid bestaan (cocaïne, heroïne en hennep). Hierop hebben we nog veel minder zicht. Dit handhavingsknelpunt is bedoeld om erachter te komen hoe groot deze markten in onze eenheid zijn en hoe de criminele (logistieke) bedrijfsprocessen eruitzien. Ook willen we hiermee een beter beeld krijgen van de branches die kwetsbaar zijn voor criminelen, die sommige sectoren ook nodig hebben voor hun misdaad.
Op basis van het inzicht dat we met dit handhavingsknelpunt verkrijgen, kunnen we gezamenlijk als overheidsinstantie tot een aanpak komen. Op die manier willen we de productie en logistiek van drugs in onze eenheid terugdringen.

Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten

In 2022 hebben de partners informatie gedeeld over 89 signalen van drugscriminaliteit. Bij 45 van deze signalen zijn er acties ondernomen. Denk bijvoorbeeld aan een politieonderzoek, een controle van de wijkagent, een invordering door de Belastingdienst, een bestuurlijke sluiting of een gezamenlijke controle door overheidsinstanties. Omdat partners informatie uitwisselden naar aanleiding van signalen over de drugsmarkt, hebben we een betere gezamenlijke informatiepositie gekregen. 

We zijn meer te weten gekomen over de werkwijzen van drugscriminelen. Het is ook duidelijker voor ons welke personen een bepaalde rol hebben binnen de verschillende drugsmarkten. Aangezien criminelen vaak actief zijn in verschillende sub-drugsmarkten, die daarom zeer verweven zijn, is het van belang om de verschillende markten als één geheel te zien.

Bedrijventerrein Schiphol-Oost

Probleemschets/aanleiding

Schiphol-Oost is het terrein voor General Aviation. Dat zijn de vluchten van vliegtuigen en andere luchtvaartuigen die niet tot de grote passagiersvliegtuigen behoren en geen vracht vervoeren. Denk bijvoorbeeld aan sport- en zweefvliegtuigen. Het terrein is ook de plek voor groot onderhoud van vliegtuigen en waar een aantal bedrijfs(verzamel)gebouwen is gevestigd. In het rapport ‘Ondermijning op en rondom de luchthaven Schiphol’ van Bureau Beke (2020) kwam al naar voren dat er in het gebied Schiphol-Oost een verhoogd risico bestaat op ondermijnende georganiseerde criminaliteit. De in het gebied actieve (RIEC-)partners vermoeden dat locaties, bedrijven en (logistieke) processen hiervoor inderdaad worden misbruikt. Zij hebben signalen van onder meer smokkel van verdovende middelen en het illegaal betreden van het terrein hiervoor. Ook is er mogelijk sprake van witwassen en bijvoorbeeld malafide bedrijfsconstructies die ondermijnende criminaliteit mogelijk maken.
Het handhavingsknelpunt Schiphol-Oost is bedoeld om na te gaan welke kansen criminelen in het gebied krijgen en om daartegen gepaste maatregelen te kunnen nemen. Dat gebeurt als onderdeel van het programma Aanpak Ondermijning Schiphol.

Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten

Iedere vier weken vindt het Lokaal Overleg Schiphol-Oost (LOSO) plaats. In dit overleg delen verschillende RIEC-partners hun signalen van en informatie over ondermijnende criminaliteit op Schiphol-Oost. Het handhavingsknelpunt biedt hiervoor de juridische basis.  
In 2022 hebben de deelnemers aan het LOSO zes ingebrachte signalen besproken en onderzocht. Dit heeft geleid tot één gezamenlijke casus. De overige signalen konden de organisaties afzonderlijk oppakken. Daarnaast zijn we verdergegaan met een in 2021 opgestarte casus, waarbij gezamenlijke acties door overheidsinstanties zijn voorbereid.
Het delen van informatie, kennis en expertise in het LOSO leidde behalve tot casuïstiek ook tot een beter beeld van de criminaliteit in het gebied. Bovendien ontstonden hier ideeën voor relatief eenvoudige barrières, die door de deelnemers zijn opgeworpen om ondermijnende criminaliteit te voorkomen.

In 2022 hebben de partners een vervolg gegeven aan de eerder uitgevoerde integrale bedrijvenscan. Ze hebben in kaart gebracht welke bedrijven zijn vertrokken, verhuisd en nieuw zijn gevestigd op Schiphol-Oost ten opzichte van het jaar ervoor. Door het uitvoeren van de bedrijvenscan zijn de verschuivingen in vestiging van bedrijven op Schiphol-Oost in kaart gebracht. Ook zijn alle nieuwe bedrijven door betrokken partners gezamenlijk onderzocht op het risico op mogelijk georganiseerde crimineel ondermijnende activiteiten.   

Bedrijventerrein de Zandhorst II

Probleemschets/aanleiding

Bedrijventerrein De Zandhorst II in Heerhugowaard is groot. Maar de infrastructuur van het het gebied, dat goed aansluit op verschillende uitvalswegen, is overzichtelijk. Toch weten we weinig over de vele en diverse bedrijfspanden en ondernemingen in het gebied. De gemeente en de politie hebben sterke aanwijzingen dat er verschillende vormen van ondermijnende criminaliteit op dit bedrijventerrein voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan georganiseerde hennepteelt, misbruik binnen de vastgoedsector en witwassen. Desondanks melden omwonenden en ondernemers weinig misstanden. Dit handhavingsknelpunt is bedoeld om beter zicht te krijgen op wat er in de bedrijfspanden gebeurt en op de eigenaren van de gebouwen. Zo nodig kunnen de partners dan maatregelen nemen tegen ondermijnende criminaliteit.

Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten

Op het bedrijventerrein zijn opvallend veel bedrijven uit één specifieke branche gevestigd. In 2022 hebben de partners deze bedrijven nader onderzocht. Eerst is het aantal bedrijven in kaart gebracht. Daarvoor heeft de gemeente zogenoemde gevelcontroles uitgevoerd op het terrein, om na te gaan welke bedrijven er daadwerkelijk gevestigd zijn. De uitkomst van deze controle is vergeleken met de geregistreerde ondernemingen in het handelsregister.

Hierna hebben de partners risico-indicatoren bepaald om in te schatten bij welke ondernemingen de kans op betrokkenheid bij ondermijnende criminaliteit het grootst is. Vervolgens zijn aan de hand van die indicatoren de bedrijven bekeken die uit de inventarisatie naar voren kwamen. Begin 2023 gaan overheidsinstanties op basis hiervan gezamenlijk ondernemingen controleren.

Vrachtbranche Schiphol

Probleemschets/aanleiding

Uit onderzoek van Bureau Beke naar ondermijning op en rond Schiphol blijkt dat drugssmokkel er de meest voorkomende vorm van ondermijnende criminaliteit is. De meeste criminelen die dit doen, gebruiken daarvoor het vrachtproces. Ze misbruiken zowel bedrijven op de luchthaven als aan de luchtvracht gerelateerde ondernemingen. Sommige medewerkers van deze bedrijven spelen een rol in het criminele proces. Deze misdaad zorgt voor oneerlijke concurrentie, een verstoorde of vertraagde bedrijfsvoering, een slechtere reputatie van Schiphol en risico’s voor de (vlieg)veiligheid en integriteit van medewerkers. Drugssmokkel is daarnaast een zware vorm van georganiseerde criminaliteit, waar geweld en financieel-economische misdaad bij komen kijken.

Ontwikkelingen, activiteiten en resultaten

Sinds mei 2022 vindt periodiek het Integraal Casusoverleg Vrachtbranche (ICV) plaats. In dit overleg delen verschillende RIEC-partners hun signalen van en informatie over ondermijnende criminaliteit gerelateerd aan de vrachtbranche. Het handhavingsknelpunt biedt hiervoor de juridische basis.  

De doelstelling van het ICV is tweeledig:

  • Als partners gezamenlijk preventieve en/of repressieve acties ondernemen. Dat doen we aan de hand van signalen en/of casussen over (rechts)personen die betrokken zijn bij de in-, uit- en doorvoer van verdovende middelen via het vrachtproces op Schiphol;
  • Bijdragen aan het inzicht in het vrachtproces op Schiphol, en in de criminele processen die daar onderdeel van uitmaken en de in-, uit- en doorvoer van verdovende middelen mogelijk maken.

In 2022 hebben partners in het ICV zes signalen van ondermijnende criminaliteit in de vrachtbranche ingebracht. Vier signalen hebben geleid tot een RIEC-casus. Deze casussen hebben betrekking op drugssmokkel, witwassen en/of fraude.

Analisten van een aantal aangesloten partners kijken of een crimescript te maken is van het logistieke proces binnen de vrachtbranche op Schiphol. Een crime script is een blauwdruk van de manier waarop een misdaad werkt. Het laat zien wat er moet gebeuren, wie dat moet doen, wat hiervoor nodig is, waar dit moet gebeuren en op welk moment. Het crime script kan handvatten bieden om, in de strijd tegen drugshandel, de kwetsbaarheden in het vrachtproces aan te pakken.

Repressieve aanpak Alkmaar

Probleemschets/aanleiding

In Alkmaar werken de gemeente, de politie en het Openbaar Ministerie al langere tijd samen aan de aanpak van jeugdcriminaliteit. Een deel van de jongeren en jongvolwassenen dat in deze gemeente in de (ernstige) criminaliteit zit, is tot op heden niet vatbaar gebleken voor hulpverlening of preventieve en repressieve aanpakken. Ze komen zeer geregeld met politie en justitie in aanraking vanwege onder andere drugshandel, witwassen, vuurwapenbezit en fraude.
Met dit handhavingsknelpunt kan de informatie die gemeente, politie en Openbaar Ministerie over deze doelgroep hebben, worden aangevuld met informatie van andere RIEC-partners. Zo moeten de kansen en mogelijkheden in de aanpak toenemen.

Ontwikkelingen, activiteiten en resultaten

De stuurgroep Aanpak Ondermijning heeft dit handhavingsknelpunt halverwege 2022 vastgesteld. In oktober hebben de samenwerkende partners een plan van aanpak vastgesteld om tot een gezamenlijke informatiepositie te komen. Er is vervolgens, op basis van het handhavingsknelpunt, over een geselecteerde groep jongeren en jongvolwassenen informatie ingewonnen bij de RIEC-partners. 

Aan de hand van het beeld dat zo per persoon ontstaat, beoordelen de betrokken overheidsinstanties of ze RIEC-casussen kunnen starten en/of ze gezamenlijk acties kunnen ondernemen om deze jeugdcriminaliteit te bestrijden.

Sleutelfiguren en -locaties drugshandel Den Helder

Probleemschets/aanleiding

In Den Helder hebben de gemeente en de politie de afgelopen jaren intensief samengewerkt in de repressieve gebieds- en dadergerichte aanpak van ondermijnende criminaliteit en de daarmee samenhangende drugsproblematiek. Hierbij hebben ze zicht gekregen op een crimineel netwerk, dat bestaat uit personen die zich bezighouden met diverse (ernstige) vormen van criminaliteit. Denk bijvoorbeeld aan drugshandel, straatroven, afpersing, oplichting, illegaal gokken en mensenhandel. Uit politieonderzoek komt naar voren dat de leden uit het netwerk betrokken zijn bij of verdacht worden van meerdere gewelddadige incidenten.
Steeds vaker worden jongeren geronseld, onder meer op scholen, om ingezet te worden voor in eerste instantie kleine klussen in de drugshandel. Vaak gaat het om kwetsbare jongeren, die gevoelig zijn voor de verleidingen van het snelle geld en de status die ze hiermee kunnen verdienen. Eenmaal toegetreden tot de criminaliteit, worden ze hier steeds verder ingezogen en wordt het steeds moeilijker om eruit te stappen.  

De informatie van politie en gemeente kan op basis van het handhavingsknelpunt aangevuld worden met gegevens van andere RIEC-partners. Op die manier kunnen de sleutelfiguren (en -locaties) binnen het criminele netwerk en hun onderlinge relaties naar verwachting beter in kaart worden gebracht. Zo komen de partners ook beter te weten hoe ze tot een effectieve gezamenlijke aanpak kunnen komen. Deze aanpak moet het criminele netwerk ontwrichten en voorkomen dat anderen in de misdaad belanden.

Ontwikkelingen, activiteiten en resultaten

De stuurgroep Aanpak Ondermijning heeft dit handhavingsknelpunt in de loop van 2022 vastgesteld. Daarna hebben de samenwerkende partners een plan van aanpak vastgesteld om tot een gezamenlijke informatiepositie te komen. In oktober zijn de betrokken RIEC-partners begonnen met het uitwisselen van informatie over een geselecteerde groep jongeren en jongvolwassenen, om een gezamenlijk informatiebeeld te krijgen. Op basis van dit beeld, beoordelen de partners in 2023 of ze RIEC-casussen kunnen starten en/of ze gezamenlijk acties kunnen ondernemen om deze criminaliteit te bestrijden.